مطالعه جدید: سگ‌ها جهان را با بینی خود و بوییدن درک می‌کنند
پژوهش جدید با کمک هوش مصنوعی، واکنش مغزی سگ‌ها به بوها و ارتباط آن با احساسات را بررسی کرده است.
تریبون اقتصاد- برای ما انسان‌ها، دیدن اصلی‌ترین راه شناخت جهان اطراف است، اما برای سگ‌ها، این کار با بوییدن انجام می‌شود. حالا یک مطالعه جدید، درک بهتری از این موضوع ارائه کرده که سگ ها از طریق بینی خود چه چیزهایی را متوجه می‌شوند.
به گزارش دیجیاتو، ویژگی بارز سگ‌ها تشخیص بسیار خوب بوها است. بینی یک سگ معمولی بیش از 10 میلیون گیرنده بویایی دارد، در حالی که انسان تنها حدود 6 میلیون از این گیرنده‌ها را دارد. این تفاوت باعث می‌شود توانایی بویایی سگ‌ها بیش از 10 هزار برابر دقیق‌تر از ما باشد؛ به‌طوری که آن‌ها می‌توانند مقادیر بسیار ناچیزی از بو، مانند 0.01 میکرولیتر بنزین را تشخیص دهند.
انسان‌ها طی 40 هزار سال زندگی مشترک با سگ‌ها، از این توانایی فوق‌العاده برای انجام کارهای مختلفی مانند شکار، یافتن مواد مخدر، کشف بیماری‌ها و حتی شناسایی گونه‌های در حال انقراض بهره‌برداری کرده‌اند.
با این حال، هنوز اطلاعات ما درباره نحوه درک سگ‌ها از بوها بسیار محدود است. اما اکنون پژوهشگران با استفاده از روشی ارزان و غیرتهاجمی به بررسی فعالیت مغزی سگ‌ها هنگام استشمام بوهای خاص پرداخته‌اند.
یافته‌های جدید درباره بویایی سگ ها
در این تحقیق دانشمندان از رویکردی جدیدی که «تحلیل الگوهای لکه‌ای با کمک هوش مصنوعی» نام دارد استفاده کرده‌اند که در آن یک حسگر نوری برای بررسی سه بخش مغز سگ‌ها استفاده شد: آمیگدال (مرکز واکنش‌های احساسی)، پیاز بویایی (پردازش بوها) و هیپوکامپ (مرکز حافظه).
چهار سگ آموزش‌دیده و آرام، در حالی که چشم‌هایشان بسته شده بود، در معرض چهار بوی مختلف شامل الکل، ماری‌جوانا، منتول و سیر قرار گرفتند. در طول تحقیق یک لیزر سبز از روی سر سگ‌ها تابانده شد و دوربین‌های دیجیتال با وضوح بالا، الگوهای نوری بازتاب‌شده از مغز را ثبت کردند.
سپس محققان با کمک هوش مصنوعی تفاوت الگوهای مغزی مربوط به هر بو را تحلیل کرده و نشان دادند که بخش آمیگدالا در تشخیص تفاوت بوها نقشی کلیدی دارد. این موضوع نشان می‌دهد که تجربه بویایی برای سگ‌ها صرفاً یک پردازش فیزیکی نیست، بلکه می‌تواند با احساسات نیز در ارتباط باشد — مشابه انسان‌ها که برخی بوها را با خاطرات خاص یا احساسات خاص پیوند می‌دهند.
بنابراین بر اساس این پژوهش، در آموزش سگ‌ها برای تشخیص بوهای خاص، باید به وضعیت احساسی آن‌ها نیز توجه کرد. مثلاً بوی کلینیک دامپزشکی ممکن است برای سگ‌ها یادآور تجربه‌ای منفی باشد.
دانشمندان امیدوار هستند در آینده بتوانند با توسعه تجهیزات قابل حمل و سریع، پاسخ‌های بویایی سگ‌ها را در لحظه تفسیر کنند. البته هنوز با این واقعیت فاصله زیادی داریم، اما پژوهش‌هایی در زمینه تحلیل صدای سگ‌ها برای شناسایی احساسات و مقاصد آن‌ها در حال انجام است.
اگر این فناوری‌ها به‌درستی توسعه یابند، شاید روزی بتوانیم نه تنها بدانیم سگ‌مان چه می‌گوید، بلکه بفهمیم چه چیزی را بو می‌کشد و چگونه آن را درک می‌کند.
جواد تاجی
