چالش‌های پروژه «نئوم»؛ شهر رویایی عربستان

پروژه نئوم، یک شهر برنامه‌ریزی شده در استان تبوک در شمال غربی عربستان است که قرار است تا سال‌های آتی قابل سکونت شود. برنامه‌ریزی شده است که از فناوری پیشرفته در شهر استفاده شود و همچنین به عنوان یک مقصد گردشگری عمل کند. این مکان در شمال دریای سرخ، شرق مصر از طریق تنگه تیران و جنوب فلسطین و اردن واقع شده است. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در گفتگوی خود با بلومبرگ در اکتبر ۲۰۱۸، اعلام کرده بود که پروژه نیوم در سال ۲۰۲۵ تکمیل خواهد شد و فاز اول آن در حال اتمام است. 

هزینه این پروژه ۵۰۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است. در تاریخ ۲۹ ژانویه ۲۰۱۸، عربستان سعودی از راه اندازی یک شرکت سهامی به نام نیوم با ۵۰۰ میلیارد دلار خبر داد. هدف این شرکت که به‌طور کامل در اختیار داشتن (صندوق سرمایه‌گذاری عمومی، صندوق سرمایه‌داری مستقل و توسعه منطقه اقتصادی نیوم) است. برنامه‌ریزی شده که منابع انرژی این شهر کاملاً از طریق منابع انرژی تجدیدپذیر تأمین شود. نظمی النصر مدیرعامل شرکت سهامی نیوم است.

به گزارش روزیاتو، عربستان سعودی برای اولین بار رسماً اعتراف کرده است که پروژه مگاسیتی «نئوم» با هزینه ۱.۵ تریلیون دلاری، به جای تکمیل در سال ۲۰۳۰، حداقل ۵۰ سال دیگر به طول خواهد انجامید.

چشم‌انداز بلندپروازانه با چالش‌های جدی

وزیر دارایی عربستان، محمد بن عبدالله الجدعان، در یک رویداد در ریاض اعلام کرد: «نیوم یک طرح ۵۰ ساله است. تصور اینکه این پروژه در پنج سال ساخته، اداره و سودآور خواهد شد، احمقانه است. ما احمق نیستیم، بلکه افرادی خردمند هستیم.»

The line پروژه‌ای که از اهداف اولیه عقب ماند

The line، یک آسمان‌خراش افقی ۱۷۰ کیلومتری با عرض ۲۰۰ متر، قرار بود شهری هوشمند با ۱.۵ میلیون ساکن باشد. اما اکنون پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ تنها ۲.۴ کیلومتر گسترش یافته و ۳۰۰ هزار نفر را در خود جای دهد.

دلایل کاهش مقیاس پروژه

تحلیلگران معتقدند این کاهش مقیاس ناشی از:

• دشواری جذب سرمایه‌گذاران خارجی
• آسیب‌پذیری اقتصادی عربستان در برابر نوسانات قیمت نفت

هزینه انسانی پروژه؛ روایتی تکان‌دهنده

آمار دردناک از مرگ کارگران

طبق گزارش‌ها، از زمان راه‌اندازی «چشم‌انداز ۲۰۳۰»، بیش از ۲۱ هزار کارگر در عرض ۸ سال جان باخته‌اند و کارگران از شرایط کاری خود ابراز ناراحتی کرده و خود را همچون «برده‌های به دام افتاده» توصیف می‌کنند.

شکایات کارگران

برخی از مشکلات گزارش شده توسط کارگران شامل موارد زیر است:

• عدم دریافت حقوق به مدت ۱۰ ماه
• محدودیت در ترک کشور و دیدار با خانواده
• خستگی مفرط و افزایش سوانح
• عدم تأمین غذای کافی

واکنش مسئولان نئوم

پاسخ رسمی نئوم به این اتهامات: «ما ادعاهای مطرح شده را بررسی می‌کنیم و در صورت لزوم اقدامات مناسب را انجام خواهیم داد. از تمام پیمانکاران می‌خواهیم که طبق قوانین بین‌المللی کار رفتار کنند.»

چشم انداز پروژه نئوم عربستان

پروژه نئوم، به رغم تمام بلندپروازی‌ها، اکنون با چالش‌های جدی در زمینه سرمایه‌گذاری، اجرا و حقوق کارگران روبرو است. آیا این رؤیای شهری مدرن به واقعیت خواهد پیوست؟ تنها زمان پاسخ خواهد داد.