چرا خرید ماشین برای ایرانی‌‌های سخت شده است؟

خانوارهای ایرانی در آبان جاری در مقایسه با آبان ماه سال گذشته بیش از ۲۵ درصد برای خرید وسایل نقلیه هزینه کرده‌اند. در این گزارش، روند تورم نقطه به نقطه «خرید وسایل نقلیه» و چند خودروی شاخص که از سال ۱۴۰۰ تا کنون تولید شده‌اند و یا تغییرات آنها جزئی بوده، نیز بررسی شده است؛ خودروهای مورد بحث ساینا S، شاهین G، دنا پلاس توربوی اتوماتیک، کوییک S و کوییک R هستند و این تغییرات بر حسب قیمت بازار آزاد سنجیده شده است.

تورم خودرو در چند سال اخیر به چه صورت بوده؟

پس از ممنوعیت واردات خودرو از سال ۹۷، بازار خودرو تلاطم‌های زیادی را تجربه کرده است. از این موارد می‌توان به تورم نقطه‌ای تقریبا ۲۰۰ درصدی «خرید وسایل نقلیه» در مهر ماه سال ۹۹ اشاره کرد. به زبان ساده، هزینه خرید وسیله نقلیه در این ماه حدودا سه برابر مهرماه سال 98 برای خانوار ایرانی آب خورده و به‌دنبال این افزایش قیمت‌، رکودی در بازار خودرو شکل گرفت و عرضه در سطوح ثابتی ماندگار شد.

 

به گزارش اکوایران، در بررسی روند تورم نقطه‌ای می‌توان حرکت هم‌زمان سطوح قیمت بازار با تورم خرید وسایل نقلیه را هم درنظرگرفت.  در نیمه دوم سال 1401 شاهد سیری صعودی در بازار خودرو هستیم که به گفته کارشناسان، دلیل اصلی این اتفاق به شکل‌گیری حباب در بازار خودرو بازمی‌گردد. این سرعت افزایش قیمت همچنین تا فروردین ۱۴۰۲ ادامه داشته و با بررسی قیمت خودروها در مقایسه با فروردین ۱۴۰۱، نرخ‌ها به بیش از 2 برابر افزایش داشته است.

ترکیدن این حباب اما با استیضاح وزیر صمت، محمدرضا فاطمی امین مصادف شد و پس از آن تورم نقطه به نقطه خرید وسایل نقلیه و خودروهای ذکر شده، به طور کلی روندی کاهش داشت که فروردین سال جاری ادامه دار بود و به زیر ۱۰ درصد رسید. البته این مسئله به‌معنای کاهش قیمت نیست؛ بلکه تنها سرعت افزایش قیمت در این دوران روند کندتری داشته است.

سود پایین خودرو برای خانوار ایرانی

ناگفته نماند که بازار خودرو همواره به‌طور قابل توجهی تحت‌تاثیر نرخ ارز است و در سال ۱۴۰۲، نوسانات ارزی قابل‌توجهی رخ نداد و به همین دلیل بازار خودرو در مقایسه با سال‌های قبل، دوران نسبتا آرامی را تجربه کرد. هرچندکه قیمت خودرو همچنان گران محسوب می‌شود و مسبب آن، رکود حاکم بر این بازار است. از دوره‌ای به بعد، اما خودرو برای خانوارهای ایرانی به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شد؛ اگرچه که در سال ۱۴۰۲، شاخص قیمت خودرو تنها ۲ درصد رشد را ثبت کرد و سود چندانی را به سبد خانوارهای ایرانی روانه نکرد.

از ابتدای سال جاری سرعت رشد نرخ خودروهای نام‌برده روندی پایدار را طی کرد است. از ابتدای سال تا پایان آبان ماه 1403، قیمت متوسط کوییک R حدود ۴۲۵ میلیون تومان، کوییک S حدود ۴۲۰ میلیون تومان، دنا پلاس توربوی اتوماتیک حدود ۹۷۰ میلیون تومان، شاهین G حدود ۷۳۰ میلیون تومان و ساینا S حدود ۴۲۵ میلیون تومان بوده است