راز رکوردشکنی اخیر قیمت دلار؛ پای همتی در میان است؟

تریبون اقتصاد - قیمت دلار روز دوشنبه در معاملات غیررسمی بازار آزاد، ظرف چند ساعت هزار و 600 تومان بالا رفت و رکورد تاریخی قیمت دلار شکسته شد. بعضی‌ها این اتفاق را گردن عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد می‌‌اندازند.

به گزارش تریبون اقتصاد؛ عبدالناصر طرفدار ارز تک‌نرخی است. از ابتدای قبول مسئولیت، بازار ارز توافقی را راه انداخته و تلاش می‌کند با سخت‌گیری در تخصیص ارز ترجیحی و فروش دلار نیمایی جلوی سوءاستفاده از رانت‌های مختلف را بگیرد. تا وقتی بحث درباره قیمت دلار پیرامون رانت پیش می‌رود، تقریبا همه، حتی منتقدان دولت روی کاغذ از سیاست‌ ارزی عبدالناصر همتی دفاع می‌کنند اما در عمل گاهی وضع به شکل دیگری رقم می‌خورد. به عنوان مثال روز دوشنبه حاضران در نشست ارزی کمیسیون اقتصادی مجلس از قول او اظهارنظری را منتشر کردند مبنی بر اینکه کف قیمت دلار در حال حاضر 73 هزار تومان است. همتی چند ساعت بعد، این اظهارنظری را تکذیب کرد اما بازار آزاد با سوءاستفاده از موقعیت ظرف چند ساعت، قیمت دلار را هزار و 600 تومان بالا برد.

ماجرای اظهارات جنجالی همتی درباره قیمت دلار چه بود؟

خرید و فروش دلار نیمایی به سامانه ارز توافقی، مستقر در مرکز مبادله ارز و طلای ایران واگذار شده است. این کار با اصرار عبدالناصر همتی و همکاری بانک مرکزی صورت گرفته و مدافعان طرح می‌گویند به این ترتیب می‌توانیم شاهد معاملات شفاف و کشف قیمت منصفانه باشیم.

قیمت دلار نیمایی قبل انتقال به سامانه ارز توافقی، در محدوده 55 هزار تومان قرار داشت و پس از انجام معاملات شفاف مرکز مبادله ارز و طلای ایران، تنها ظرف چند روز تا حدود 64 هزار تومان پیش رفت.

قیمت دلار در بازار توافقی از این نظر اهمیت دارد که افکار عمومی آن را متر و معیار تثبیت ارز تک‌نرخی محسوب می‌کند. دلالان بازار آزاد فعلا موقعیت خود را بر مبنای دلار نیمایی می‌سنجند. پس از خودشان می‌پرسند اگر وزیر اقتصاد و بانی بازار ارز توافقی اعتقاد دارد کف قیمت دلار 73 هزار تومان است، چرا ما قیمت دلار بازار آزاد را بالاتر نبریم؟

عبدالناصر همتی، ساعاتی بعد، اظهارات منتسب به خودش را تکذیب کرد و برای تلطیف فضا به رسانه‌ها توضیح داد هرگز نگفته کف قیمت دلار ۷۳ هزار تومان است. وزیر اقتصاد اضافه کرد: «فیلمی تقطیع‌شده در فضای مجازی درحال پخش است که در ارتباط با بحث‌های مفصل درباره توانایی بانک مرکزی بود. ما کف دلار را تعیین نمی‌کنیم و وظیفه ما حفظ ارزش پول ملی است.»

قیمت دلار و بازار آزاد ارز بدون توجه به این اصطلاحیه مهم، به کار خودش مشغول هستند و ظرف چند ساعت از 76 هزار و 280 تومان تا 77 هزار و 880 تومان پیش‌روی کرد.

تاثیر بازار توافقی بر قیمت دلار

قیمت دلار روز دوشنبه سوم دی‌ماه 1403، به 77 هزار و 800 تومان رسید و روز سه‌شنبه با حفظ میل صعودی تا 78 و 250 تومان بالا رفت. هرچند چون بازار آزاد بی‌در و پیکر است و هرکس هر قیمتی دلش بخواهد اعلام می‌کند، عدد 78 هزار و 400 تومان هم مطرح شده.

دلار بازار آزاد در معاملات روز سه‌شنبه هنوز تحت تاثیر شایعه مطرح شده از قول عبدالناصر همتی است و نیم‌نگاهی به معاملات پشت‌خطی دوشنبه شب دارد. جایی که دلالان با حرص و طمع مثال‌زدنی در ساعات اولیه به خرید دلار با قیمت 76 هزار و 900 تومان تن دادند. در ادامه خوشبینانه به عدد 78 هزار و 300 تومان دل‌ بستند و در ساعات پایانی شب روی قیمت 78 هزار و 200 تومان دست به قمار زدند.

قیمت دلار بازار آزاد در ابتدای معاملات هر روز معمولا سرعت خود را با معاملات پشت‌خطی شب قبل تنظیم می‌کند اما حداقل تا پایان نیمه اول معاملات در ظهر روز سه‌شنبه عقب‌تر از جایگاه مدنظر دلالان ایستاد. با احتساب عدد 78 هزار و 400 تومان، دلار نسبت به یک سال قبل 56 درصد رشد کرده و در قیاس با تورم 32.5 درصدی دستش خالی است اما اگر ملاک قیمت دلار در ابتدای سال باشد با رشد 27 درصدی روبرو می‌شویم که حاصل ترک جایگاه 61 هزار و 800 تومانی ابتدای سال و تلاش برای تثبیت موقعیت 78 هزار و 400 تومانی است.

قیمت دلار در صورت عبور از مرز مقاومت 78 هزار و 400 تومان، جسارت دست‌درازی به جایگاه 78 هزار و 500 تومان و در مرحله بعد، رسیدن به پله 78 هزار و 630 تومان را پیدا خواهد کرد اما سناریوهای کاهشی هم محتمل به نظر می‌رسند.

قیمت دلار در صورت از دست دادن محدوده مقاومت فعلی، مستعد سقوط تا 77 هزار و 450 تومان خواهد بود. اولین نشانه را باید در عقب‌نشینی قیمت دلار تا 78 هزار و 200 تومان دنبال کرد و اگر بازار ارز نتواند دست و پای خودش را جمع کند ابتدا به 78 هزار تومان و سپس تا 77 هزار و 850 تومان و حتی 77 هزار و 700 تومان عقب رانده خواهد شد. توقف نهایی دلار در صورت تحقق کامل سناریوهای کاهشی، در ایستگاه 77 هزار و 450 تومان پیش‌بینی می‌شود.

کاهش قیمت دلار ممکن است در شرایط فعلی و در شکل کوتاه‌مدت متوقف نشود چرا که سیگنال‌های دریافتی از مرکز مبادله، همچنان بر میل رشد قیمت دلار توافقی دلالت دارد. روز سه‌شنبه چهار دی‌ماه، قیمت دلار به شکل اسکناس در معاملات مرکز مبادله به‌طور متوسط 65 هزار و 916 تومان بود و حواله دلار، 64 هزار و 120 تومان می‌ارزید.

افزایش قیمت دلار در بالاتر از مرز و محدوده‌های فعلی هم شانس چندان بالایی ندارد چرا که در معاملات پشت‌خطی امروز صبح، خرید و فروش با نرخ 78 هزار و 600 تومان آغاز شد اما هرچه جلوتر رفتیم، خود دلالان در معامالات عمده‌شان حاضر نشدند عددی بالاتر از 78 هزار و 250 تومان را بپذیرند.