طلای آب شده؛‌ از دلایل ممنوعیت تا راز محبوبیت

تریبون اقتصاد - از نیمه دوم سال 1401 تاکنون قیمت طلا رو به رشد گذاشت. این افزایش قیمت طلا به دلیل تورم همزمان با رشد قیمت اونس جهانی قدرت خرید متقاضیان ایرانی را به شدت کاهش داد.

از سوی دیگر اتخاذ تصمیماتی مبنی بر اخذ مالیات از خرید سکه و طلا در حجم بالا سرمایه گذران را به سمت معاملات غیررسمی در بازار طلا و تبادل ارز با طلا اب شده کرد.

حتی اعلام خبر ممنوعیت خرید و فروش طلای دست دوم و آب شده در واحدهای طلافروشی نیز نتوانست مردم را از خرید طلای آب شده بازدارد. به گون های که مدلی از کسب و کار در بازار طلا شکل گرفت که صرفا روی معاملات طلای آب شده متمرکز بوده و در فضای مجازی یا آنلاین بازارها و کانالهای سیگنال قیمتی می داد.

چرا طلای آب شده؟

طلای آب‌‌شده در اصل ماده اولیه برای  تولید مصنوعات طلا است، به عبارتی همان طلای کهنه یا دست دوم است که به هر دلیلی ذوب شده و شکل خاصی ندارد. اما این کالای بی شکل و شمایل سوددهی بالایی به نسبت سایر محصولات از جنس طلا دارد.

یکی از مزایای طلای آب شده قیمت واقعی به نسبت وزن آن است. در سایر مصنوعات طلا اجرت ساخت و مالیات در صورت وارداتی بودن قیمت را گاهی تا دو برابر افزایش می دهد در صورتیکه برای خرید طلای آب شده کافی است وزن آن را با قیمت روز به اضافه مالیات متعلق به معامله محاسبه کنید.

از دیگر مزایای طلای آب شده می توان به جابجایی و نگهداری آسانتر آن اشاره کرد. طلای آب شده فرم خاصی ندارد و می‌توان آن را به شکل دلخواه درآورد. همین دلایل کافی است تا بخش بسیاری از مردم برای حفظ ارزش سرمایه و نقدینگی خود به این بازار جذب شوند.

این نوع معاملات بسیار پرریسک هستند و متاسفانه اکثر افراد بدون اطلاع و آگاهی کافی وارد فضاهای معاملات طلای آبشده به صورت مجازی می شوند و چون دانش کافی ندارند دچار ضرر های سنگین می شوند.

کلاهبرداران در کمین خریداران طلای آب شده

اما مهمترین موضوع از نگاه کارشناسان و فعالان بازار طلا این است که خریدوفروش آن نیاز به تخصص دارد.

چرا که کلاهبرداری در این بازار نسبت به سایر بازارهای طلا بیشتر است. شکایات فراوانی در مراجع قضایی به ثبت رسیده که افرادی در همین معاملات فضای مجازی طلای ناخالص با عیار بسیار پایین تر را به مشتری فروخته و به دلیل انجام معاملات به صورت غیر رسمی قابلیت پیگیری نیز نداشته است.

انگ زدن به طلای آب شده

تعیین عیار و خلوص طلای آب شده فقط توسط آزمایشگاهای تخصصی با عنوان "ری گیری" انجام می شود. و به این منظور قطعه کوچکی از آن را (کمتر از نیم گرم) به  آزمایشگاه ری‌گیری می‌دهند تا روی قطعه آزمایش‌هایی انجام دهد و عیار را اعلام کند. در واقع ری‌گیری ها، آزمایشگاه های عیارسنجی طلا هستند.

ری‌گیری، این قطعه را در پاکتی می‌گذارد و رسید را از آن پاکت جدا می‌کند و به شما تحویل می‌دهد. همچنین شماره‌ رسیدی که روی پاکت و قبض ری‌گیری ثبت شده را بر روی آبشده درج می‌کند و انگ می‌زند. اگر از شما خواستند «انگ آبشده را بخوان» باید همان شماره‌ای که روی آبشده درج شده را بخوانید؛ علاوه بر انگ، نام ری‌گیری نیز روی آبشده کوبیده می‌شود.

ممنوعیت معامله طلای آب شده در دنیا

اسفندیار سیفی، رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ‌های قیمتی استان تهران در این رابطه گفت: باید به این موضوع اشاره کنم که در هیچ کشوری، فروش طلای آب‌شده مجاز نیست و معاملات به صورت شمش استاندارد در بورس یا شرکت‌های تحت نظارت بورس انجام می‌گیرد. به دلیل شفاف‌سازی و جلوگیری از پولشویی باید منشا تمام شمش‌های قابل فروش، مشخص و قابل استعلام باشد.

وی تاکید کرد: در کشور ترکیه کمتر از ۱۰ فقره واحد فروش شمش‌های استاندارد وجود دارد، اما متاسفانه در کشور ما هزاران واحد آب‌شده فروشی و سکه فروشی وجود دارد.

در معامله طلای آب شده، مراقب دارایی خود باشید

ابراهیم محمد ولی رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر در گفتگو با تریبون اقتصاد اظهار کرد: طلای آب شده به دلیل اینکه اجرت ساخت ندارد و قیمت کاملا مشخصی دارد برای مردم نسبت به سایر مصنوعات و سکه طلا جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری دارد.

به گفته وی وقتی قدرت خرید کاهش پیدا می‌کند طبیعی است که مردم برای حفظ سرمایه‌های خود به فکر کاهش هزینه‌ها باشند بنابراین به سمت کالاهایی هدایت می‌شود که حاشیه زیان کمتری در هنگام فروش داشته باشد.

وی با اشاره به حاشیه سود بالاتر به نسبت مصنوعات طلا گفت: اگرچه معامله طلای آب شده سودآوری بیشتری دارد اما خریداران باید مراقب تقلب و تخلفات این حوزه نیز باشند. چرا که شناسایی اصالت و عیار طلای آب شده اصلا توسط افراد ناآگاه ممکن نیست.

وی توصیه کرد: خریداران طلای آب شده قطعا باید از واحدهای مجاز و ثبت شده صنف طلافروشان خرید کنند تا در صورت بروز هرگونه مشکل بتوان از طریق اتحادیه طلافروشان پیگیری کرد.

به گفته وی طلا در هر حالتی نقد شوندگی بالایی دارد چه به صورت سکه چه مصنوعات و چه طلای آب شده اما چون سکه و طلای ساخته شده به دلیل مالیات و ارزش افزوده‌ای که به آن تعلق می‌گیرد و اجرتی که با به تناسب افزایش قیمت طلا  بالا می‌رود،  در کنار قدرت خرید پایین مردم موقعیت بهتری برای سرمایه گذاری دارد.