بورس در تله تعطیلات؛ چرا حقیقیها از سهام و صندوق‌های درآمد ثابت خارج شدند؟
با وجود افزایش انتظارات تورمی، همچنان بورس تهران از نظر‌ها مغفول مانده است.
تریبون اقتصاد_بورس تهران در سال جاری در ۶ روز بدون تعطیلی تقویمی شاهد تعطیلی و انجام نشدن معاملات بوده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، این موضوع باعث شده است نقدشوندگی بازار تحت تاثیر قرار گیرد و فعالان بازار سهام از این وضعیت انتقاد کنند. منتقدان بر این باورند که تعطیلی‌های ناگهانی و موردی باعث کاهش اعتماد عمومی به بازار سهام می‌شود و به نقدشوندگی بازار آسیب می‌زند. در واکنش به این انتقادها، سازمان بورس اخیرا اعلام کرده است که از این پس در صورت فعالیت شعب کشیک بانک‌ها، بورس نیز در تعطیلات غیرتقویمی فعال خواهد بود.
فرار پول از ابزار‌های بازار سرمایه طی روز چهارشنبه، نشان‌داد که پول‌های سرگردان بازار مقصد نامعلومی در کوتاه‌مدت دارند. رشد قیمت دلار و سقف زنی سکه و طلا بازدهی مورد انتظار صندوق‌های طلا را کاهش داده‌است. از طرفی، نسبت P/E حدود ۷ واحدی و ارزش ۱۱۰ میلیارد دلاری بازار سهام، ارزندگی بورس تهران را افزایش داده‌است.
پول خارج‌شده از گردونه معاملات سهام، به ارزش ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان و سرمایه خارج‌شده از صندوق‌های درآمد ثابت که حدود ۳ هزار میلیارد تومان بوده‌است، سرنوشت مبهمی دارند. این درحالی است که طی هفته گذشته شاخص‌کل بورس با افت ۰.۷ درصدی و نماگر هموزن با کاهش ارتفاع ۱.۸ درصدی همراه شده‌است، در صورتی‌که سطح ریسک‌ها از موقعیت فعلی، بیشتر نشود انتظار می‌رود پول‌ها به آغوش امن بورس پناه آورند؛ در غیر این‌صورت، اصلاح نسبی نرخ دلار موقعیت جدیدی را برای ورود فراهم خواهد آورد.
گریز از بورس ارزنده
با وجود آنکه نسبت قیمت به سود بازار، به حوالی ۷ واحد رسیده‌است، اما پول‌های زیادی از بازار سهام خارج می‌شود. با وجود افزایش انتظارات تورمی، همچنان بورس تهران از نظر‌ها مغفول مانده‌است.
این اتفاق به چند دلیل رخ‌داده‌است. اول آنکه برخلاف انتظارات، نرخ بهره ۲۵ درصدی عملی نشد و همچنان بانک‌ها با نرخ‌های بالا تامین سپرده می‌کنند. با توجه به تعیین شدن نرخ اوراق، در بازار سرمایه کف نرخ بهره بدون‌ریسک ۳۰ درصد است و برخی از اوراق با نرخی بالاتر از ۳۴ درصد مورد معامله قرار می‌گیرند، از این‌رو P/E بورس موفق نخواهد شد تا به محدوده‌های بالاتری برود. از سویی شرایط سیاسی منطقه و جهان به سمتی رفته‌است که خطر درگیری‌ها رو به افزایش است، از این‌رو با وجود رشد قیمت دلار و انتظارات تورمی که می‌توانست اثر نرخ بهره را تاحدودی خنثی کند، بورس تهران منقبض‌تر شده‌است و حرکت صعودی یا نزولی را دنبال نمی‌کند. تنها مانع ورود پول حقیقی به بورس تهران تنش‌های سیاسی است که میان ایران و غرب و به‌خصوص دولت جدید آمریکا بالا گرفته‌است، اما رشد قیمت طلا و امنیت بالای طلای بورسی، سبب شده‌است تا صندوق‌های طلا موفق به جذب پول بالا شوند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ صندوق‌های طلا طی هفته گذشته با ورود بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی به صندوق‌های طلا موفق شدند تا همچنان رکورد‌های جدیدی را برای جذب پول به‌ثبت برسانند.
متغیر‌های اقتصادی، تهدید جدید
بازار سهام، علاوه‌بر تاثیر گرفتن از ریسک‌های سیاسی، بهانه برخی از متغیر‌های اقتصادی و صنعت را می‌گیرد. جدای از عدم‌کاهش نرخ بهره، نااطمینانی در برخی از صنایع رو به افزایش است. ایران‌خودرو با حواشی چند روز اخیر خود نشان‌داد که احتمالا نوسانات این صنعت بیشتر از انتظارات خواهد بود.
نااطمینانی‌ها در صنعت خودرو به‌قدری بالاست که بر سر مالکیت بزرگ‌ترین کارخانه خودروسازی ایران جنجال به پاشده‌است. علاوه‌بر این، رانت ۳۵ درصدی که بر اساس اختلاف قیمتی دو شاخص ارزی ایجاد شده‌است، اهالی بازار را اذیت می‌کند. با وجود آنکه قیمت دلار در بازار آزاد حتی بالای ۹۰ هزار تومان قیمت خورده است، اما دلار محاسباتی برای صنایع صادرات محور حدود ۶۷ هزار تومان است.
میانگین قیمت دلار موثر بر شرکت‌ها در سال‌جاری هنوز از ۵۰ هزار تومان فراتر نرفته است. در شرایطی که نوسانات در بازار آزاد بالاست، نمی‌توان انتظار داشت، این شکاف قیمتی به‌سرعت پر شود، اما انتظار می‌رود در صورتی‌که قیمت دلار تا پایان سال‌کف ۸۵ هزار تومانی را حفظ کند، با اختلاف ۲۰ درصدی قیمت دلار توافقی باید از ۷۰ هزار تومان عبور کند.
موضوع بعدی که اهالی بازار را در روز‌های تعطیلی پایان هفته، نگران کرد، افشای نرخ خوراک صنایع پتروشیمی است. بورسی ها، از رشد قیمت گاز خوراک متاثر شدند، در صورتی‌که با رشد نرخ جهانی گاز طبیعی تعدیل این نرخ‌ها در فصول سرد سال‌قابل‌پیش‌بینی بود. با وجود آنکه در نیمه اول سال‌بر اساس فرمول محاسباتی ۴ هاب انرژی نرخ خوراک بین ۱۲ تا ۱۵ سنت است، انتظار می‌رفت، در نیمه دوم سال‌این نرخ تا ۲۰ سنت برسد. در هر صورت، میانگین نرخ در سال‌جاری حدود ۷ هزار تومان است. با توجه به رشد قیمت جهانی اوره و تثبیت اوره ایران بالای ۳۲۰ دلار و رشد نرخ ارز، رشد حاشیه سود اوره و متانول‌سازان تضمینی است.
