با این راهکار ساده فشار خون را کاهش دهید
تجزیه‌وتحلیل داده‌های تلفیقی از نتایج تحقیقات موجود نشان می‌دهد که روش‌های آرام‌سازی ممکن است به کاهش فشار خون بالا حداقل در کوتاه‌مدت کمک کنند، اما اثرات طولانی‌مدت آن مشخص نیست.
تریبون اقتصاد به گفته محققان، فشار خون بالا حدود یک سوم افراد ۳۰ تا ۷۹ ساله را تحت تاثیر قرار می‌دهد و یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در زنان و مردان است. در حالی که داروها برای درمان این بیماری در دسترس هستند، پایبندی به آنها ضعیف است و باعث ایجاد علاقه به رویکردهای جایگزین، مانند روش‌های آرام‌سازی، برای کاهش یکی از عوامل خطرزای اصلی پرفشار خونی، سطوح استرس بالا می‌شود اما روشن نیست، کدام یک از این روش‌ها که می‌تواند شامل کنترل تنفس، تمرکز حواس، یوگا، تای‌چی و بازخورد زیستی و سایر روش‌ها باشد، موثرتر واقع خواهد شد.
به گزارش ایسنا محققان برای استناد به شواهد، پایگاه‌های داده تحقیقاتی را بررسی کردند تا تحقیقاتی را که تا فوریه ۲۰۲۴ به زبان انگلیسی منتشر شده بود تجزیه‌وتحلیل کنند و به تاثیر بالقوه روش‌های آرام‌سازی بر پرفشار خونی (۱۴۰/۹۰ میلی‌متر جیوه و بالاتر) و فشار خون بالا (۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه و بالاتر) بپردازند. آنان ۱۸۲ تحقیق را که ۱۶۶ مورد از آنها پرفشار خونی و ۱۶ مورد از آنها فشار خون بالا (پیش‌فشار خونی) را بررسی کردند.
محققان تا حد امکان، فراتحلیل شبکه را به‌کار گرفتند، روش آماری که برای مقایسه همزمان اثرات چندین «درمان» مختلف استفاده می‌شود. نتایج ادغام شده از ۵۴ تحقیق نشان داد که اکثر روش‌های آرام‌سازی به‌نظر می‌رسد فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را برای افراد مبتلا به فشار خون بالا بعد از سه ماه یا کمتر کاهش می‌دهد. رایج‌ترین مداخلات شامل کنترل تنفس (۱۳ تحقیق)، یوگا یا تای‌چی (۱۱ تحقیق)، بازخورد زیستی (هشت تحقیق)، آرام‌سازی پیشرونده عضلانی (هفت تحقیق) و موسیقی (هفت تحقیق) بود.
در مقایسه با عدم مداخله، کنترل تنفس به کاهش ۶.۶۵ میلی‌متر جیوه در فشار خون سیستولیک (نخستین و بالاترین عدد در خوانش فشار خون)، مراقبه کاهش ۷.۷۱ میلی‌متر جیوه، حرکات مراقبه مانند تای‌چی و یوگا افت ۹.۵۸ میلی‌متر جیوه و کاهش ۹.۹۰ میلی‌متر جیوه ذهن‌آگاهی منجر شد.
نتایج منتشرشده در سایت مدیکال حاکی از این است که موسیقی همچنین با افت ۶.۶۱ میلی‌متر جیوه، آرام‌سازی پیشرونده عضلانی با کاهش ۷.۴۶ میلی‌متر جیوه و روان‌درمانی با کاهش ۹.۸۳ میلی‌متر جیوه همراه بود. روش‌های ترکیبی با کاهش ۶.۷۸ میلی‌متر جیوه در فشار خون مرتبط شد.
شواهد آماری دلیل بر اثربخشی هیچ روشی پس از سه تا ۱۲ ماه وجود نداشت و قطعیت شواهد بسیار پایین بود. متداول‌ترین روش‌های گنجانده شده در این مقطع زمانی بازخورد زیستی (هفت تحقیق)، یوگا یا تای‌چی (چهار تحقیق) و آرام‌سازی پیشرونده عضلانی (جهار تحقیق) بود.
تحقیقات بسیار کمی شامل پیگیری طولانی‌مدت ۱۲ ماهه یا بیشتر بود و از سه موردی که در تجزیه‌وتحلیل شبکه گنجانده شد، نتایج نشان داد که در مقایسه با افراد در بخش بدون درمان، تمرینات اتوژنیک (خود هدایت شونده) ممکن است فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش دهد، اما قطعیت شواهد پایین بود.
هیچ شواهد آماری به دلیل اثربخشی سایر درمان‌های ارزیابی‌شده در این مقطع زمانی، ازجمله بازخورد زیستی، آرام‌سازی پیشرونده عضلانی، روش‌های شامل رویکرد ترکیبی وجود نداشت. داده‌های محدودی برای فشار خون بالا در دسترس بود و تنها دو تحقیق روش‌های آرام‌سازی را بدون درمان یا مراقبت معمول مقایسه کردند و اثرات آن بر فشار خون سیستولیک کم بود.
محققان خاطرنشان کردند که توصیف مداخلات آرام‌سازی گاهی ناقص یا پراکنده بود، داده‌های کمی در مورد هزینه‌ها و اثربخشی هزینه وجود داشت و بیشتر تحقیقات مشمول، اطلاعاتی در مورد خطر بیماری قلبی عروقی، رویدادها یا مرگ‌ها گزارش نکردند.
آنان پیشنهاد کردند که نتایج بررسی سیستماتیک آنان و فراتحلیل شبکه نشان می‌دهد که روش‌های آرام‌سازی یا مدیریت استرس ممکن است منجر به کاهش معنادار فشار خون در حداکثر سه ماه پیگیری شود. البته هشدار دادند، به‌دلیل خطر سوگیری در تحقیقات اولیه، احتمال سوگیری انتشار در این زمینه، عدم دقت در تخمین اثر، عدم قطعیت در مورد این اثر وجود دارد، به این معنی که تغییرات مشاهده شده در فشار خون ممکن است برای تاثیرگذاری بر پیامدهای قلبی عروقی یا مغزی بسیار کوچک باشد.
پژوهشگران افزودند: پرفشار خونی، وضعیت مزمن است که شاید به درمان‌های دارویی طولانی‌مدت یا تغییرات رفتاری نیاز داشته باشد. به این ترتیب، مداخلاتی که برای یک دوره کوتاه استفاده می‌شوند، یا فقط فواید کوتاه‌مدت دارند، بعید است که از نظر بالینی مفید باشند.
با این حال، تحقیقات بسیار کمی برای ارزیابی این مورد وجود دارد که آیا اثرات مفید آرام‌سازی در زمان اجرای روش‌ها برای بیش از سه ماه، حفظ می‌شوند یا خیر.
تحقیقات آینده باید به‌وضوح گزارشی در مورد این که آیا شرکت‌کنندگان هنوز از روش‌های آرام‌سازی در زمان ارزیابی نتیجه استفاده می‌کردند یا خیر، با جزئیاتی در مورد پایبندی به برنامه آرام‌سازی، ارائه دهند. این عوامل ممکن است به‌شدت بر اثربخشی روش‌های مختلف آرام‌سازی و مدیریت استرس تأثیر بگذارد.
نتایج در مجله دسترسی آزاد BMJ Medicine منتشر شده است.
